Đầu cơ là gì? Trong ngành tài chính, khái niệm “đầu cơ” khá phổ biến và được nhiều người sử dụng. Đây được xem như con dao hai lưỡi, có thể giúp nhà đầu tư tìm kiếm được nhiều thuận lợi nhưng cũng tiềm ẩn một số rủi ro. Để ngăn ngừa những sai lầm tốn kém, các nhà đầu tư cần nắm bắt ý nghĩa của thuật ngữ “đầu cơ” cũng như sự khác biệt giữa đầu cơ và đầu tư. Hãy cùng Fx.com.vn đi tìm hiểu đầu cơ là gì? Đầu cơ tích trữ là gì? Trái phiếu đầu cơ là gì? thông qua bài viết hôm nay nhé!
Đầu cơ là gì?
Theo pháp luật thì khái niệm đầu cơ dùng để chỉ các hành vi mua vơ vét hàng hóa, tích trữ nhằm đợi giá tăng để bán ra. Chính các hoạt động đầu cơ này đã ảnh hưởng và gây biến động thị trường khá nhiều. Đầu cơ không chỉ làm tăng giá hàng hóa mà còn làm mất ổn định thị trường, khiến chính phủ gặp khó khăn trong việc duy trì sự ổn định của thị trường.
Hình thức đầu cơ xảy ra nhanh chóng đồng thời kiếm tiền từ sự chênh lệch giá đáng kể giữa giá mua và giá bán. Đặc điểm của đầu cơ là tính rủi ro cao và phần thưởng tiềm năng lớn. Hoạt động đầu cơ phụ thuộc rất nhiều vào cung và cầu thị trường.
Lợi nhuận cao từ đầu cơ đi kèm với rất nhiều nguy hiểm. Và rủi ro đầu cơ chính xác là gì? Sự biến động bất thường, thất thường của thị trường – điều mà các nhà đầu cơ khó có thể hiểu được – là nguồn gốc của rủi ro đầu cơ. Chẳng hạn, hành vi đầu cơ sẽ bị thua lỗ và thiệt hại đáng kể khi dự báo giá cổ phiếu không khớp với ước tính ban đầu.
Nhiều người dùng nói rằng đầu cơ là một trong các phương thức tìm kiếm lợi nhuận lớn nhưng nếu trader không hiểu rõ được đặc điểm của nó thì dễ xảy ra các hành động sai lệch, thua lỗ.
Các ví dụ về đầu cơ
Ví dụ thực tế về đầu cơ là việc tích trữ khẩu trang y tế trong tình hình dịch bệnh. Việc một số cá nhân, tổ chức mua khẩu trang với số lượng lớn và găm hàng trong thời gian dịch bệnh đã dẫn đến cảm giác khan hiếm sai lầm trên thị trường hàng y tế.
Sau một thời gian ngắn, các đối tượng này bắt đầu rao bán khẩu trang y tế ra công chúng với giá cao gấp 3 – 4 lần. Lợi nhuận khổng lồ của ngành công nghiệp khẩu trang phải trả giá bằng sự ổn định của thị trường và lợi ích của khách hàng.
Cổ phiếu đầu cơ là gì?
Hoạt động đầu cơ trên thị trường chứng khoán diễn ra khá thường xuyên. Các cổ phiếu được mua với số lượng lớn với giá rẻ, tạo ra sự thiếu hụt trên thị trường đều được coi là đầu cơ. Nhà đầu cơ sẽ đợi các thời điểm thích hợp để bán cổ phiếu với giá cao hơn, hay còn gọi là bán khống.
Quy luật cung cầu nói rằng khi nhu cầu cao, cổ phiếu sẽ tăng giá ngay cả khi giá trị thị trường của chúng không đúng với giá trị thực. Những kẻ đầu cơ chứng khoán sẽ lan truyền những câu chuyện sai sự thật, làm dấy lên sự quan tâm đến cổ phiếu ảo và khiến các nhà đầu tư tìm kiếm và mua mã cổ phiếu đó với giá chiết khấu cao. Các nhà đầu cơ sẽ bán để ăn chênh lệch từ sự khan hiếm của thị trường.
Các thuật ngữ liên quan đến đầu cơ chứng khoán
Đầu cơ có rất nhiều thuật ngữ liên quan, trader nên tìm hiểu kỹ càng để có thể giao dịch hiệu quả và an toàn hơn:
Bán khống: Bán khống là việc bán tài sản hoặc chứng khoán mà người bán chưa hoặc không sở hữu. Lúc này nhà đầu tư sẽ vay chứng khoán và bán với giá cao dẫn đến giá thị trường của mã chứng khoán đó tăng hoặc giảm một cách hư cấu.
Mua khống: Hành động mua một số lượng lớn cổ phiếu ảo trên thị trường để làm tăng giá. Các nhà đầu cơ sau đó sẽ bán với giá cao hơn để kiếm lời.
Lướt phiên giao dịch: Trong phạm vi hẹp, nhà đầu tư mua cổ phiếu ở mức giá thấp và bán chúng ở mức giá cao hơn. Hành vi xảy ra khi thị trường đang trong giai đoạn tích lũy và biên độ giao dịch hẹp.
Mua trước bán sau: Khi nhà đầu tư có mã chứng khoán hoặc tiền trong tài khoản thì nên mua trước bán sau. Các nhà đầu tư sẽ mua cổ phiếu đang đi xuống. Nhà đầu cơ sẽ mua một lượng cổ phiếu bằng với số lượng cổ phiếu đang lưu hành nếu họ dự báo cổ phiếu này sẽ tăng giá sau phiên giao dịch T+3. Người chơi sẽ bán lượng cổ phiếu đó trước khi kết thúc phiên giao dịch T+3 để bù lỗ (Khi giá tăng như dự đoán).
Sự khác biệt giữa đầu tư và đầu cơ chứng khoán
Có sự tương đồng và tương phản giữa đầu tư và đầu cơ chứng khoán. Trong nhiều trường hợp, sự khác biệt giữa đầu tư và đầu cơ chứng khoán không rõ ràng, dẫn đến nhầm lẫn. Dưới đây là so sánh về sự khác biệt giữa đầu tư và đầu cơ mà bạn nên biết:
| Tiêu chí | Đầu tư | Đầu cơ |
| Định giá hàng hóa | Mối quan tâm hàng đầu của nhà đầu tư là giá trị thực của hàng hóa. | Không giống như đầu tư, nhà đầu cơ sẽ chỉ quan tâm đến sự chênh lệch giá và sự biến động của chúng. |
| Rủi ro | Để đưa ra quyết định, các nhà đầu tư tiến hành nghiên cứu sâu rộng về giá cổ phiếu. | Khi đối tượng chỉ đưa ra dự đoán về giá tài sản dựa trên phân tích không chính xác hay dựa trên các tin đồn và tâm lý chung của thị trường thì mức độ rủi ro sẽ lớn hơn so với khi đầu tư. |
| Thời gian thanh khoản | Các nhà đầu tư kỳ vọng cổ phiếu sẽ tăng giá trị và tạo ra lợi nhuận dài hạn, do đó thời gian nắm giữ lâu hơn. | Nhà đầu tư muốn ăn chênh lệch do biến động giá nên nắm bắt cơ hội. Kết quả là, thời gian nắm giữ là cực kỳ ngắn. |
| Nguồn vốn | Vốn đầu tư thường do người chơi tự cung cấp. | Tiền đầu cơ thường thu được thông qua các công cụ đòn bẩy, vay margin. |
| Khả năng dự đoán lợi nhuận | Khả năng sinh lời có thể dự đoán được và các biến thể được kiểm soát. | Lợi nhuận từ các hoạt động đầu cơ thường bất ngờ, có tính biến động cao và có thể siêu lời hoặc siêu lỗ |
| Kỹ năng | Kiến thức thị trường, khả năng phân tích và phương pháp đầu tư là các kiến thức bắt buộc đối với các nhà đầu tư. | Các đối tượng đầu cơ, thường dựa trên mô hình thị trường, đòi hỏi sự hiểu biết về tâm lý đám đông. |
| Ví dụ | Cổ phiếu X hiện đang giao dịch ở mức 10 đô la một cổ phiếu trên thị trường. Các nhà đầu tư sẽ đưa ra dự báo dựa trên phân tích kỹ thuật thị trường, trong khi các tập đoàn sẽ đánh giá khả năng tăng giá của cổ phiếu X trong tương lai. Lúc này, các nhà đầu tư sẽ mua vào với suy nghĩ rằng giá cổ phiếu X sẽ tăng trong dài hạn. | Cổ phiếu X hiện đang giao dịch ở mức 10 đô la một cổ phiếu. Các nhà đầu cơ sẽ dự báo giá của cổ phiếu X dựa trên sự dao động của thị trường. Đồng thời nhà đầu tư sẽ mua khống 1 số cổ phiếu X để đẩy giá lên trong tương lai. Đối tượng sau đó sẽ bán để ăn chênh lệch lãi từ giao dịch cổ phiếu X. |
Nên chọn đầu cơ hay đầu tư?
Trên thị trường tài chính nói chung và chứng khoán nói riêng thì đầu tư hay đầu cơ là lựa chọn tốt nhất? Với việc xem xét các đặc điểm của hoạt động đầu cơ và sự phân biệt giữa hoạt động đầu cơ và hoạt động đầu tư ở trên, rõ ràng: Hoạt động đầu tư tốt hơn và an toàn hơn hoạt động đầu cơ chứng khoán. Bởi:
- Đầu tư chứng khoán dựa trên kiến thức và khả năng thực tế để nghiên cứu, đánh giá sự lên xuống của giá cổ phiếu. Đầu tư cũng sẽ nguy hiểm, nhưng mức độ rủi ro sẽ thấp hơn so với đầu cơ.
- Đầu tư vào cổ phiếu mang lại lợi nhuận chậm hơn và mất nhiều thời gian hơn. Tuy nhiên, loại hình đầu tư này sẽ mang lại thu nhập ổn định, lâu dài.
- Hoạt động đầu tư chứng khoán minh bạch và được pháp luật bảo vệ. Trong khi hành vi đầu cơ có thể bị coi là tội phạm, có những hạn chế trong luật áp dụng khi có ảnh hưởng nhất định đến thị trường.
Kết luận
Hy vọng thông qua bài viết trên bạn đã biết được đầu cơ là gì cũng như có được các kiến thức, kinh nghiệm để đầu tư thành công nhé!
